Znana warszawska tradycja, jaką jest kwestowanie na Starych Powązkach, została dodana do Krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Do wpisania tej tradycji przyczynił się Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa, który złożył odpowiedni wniosek. Wsparcie w tej sprawie udzielił mu Zespół ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego Warszawy. Tegoroczna kwesta będzie już pięćdziesiątą w historii.
Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy, podkreśla, że kwesta powązkowska jest ważnym elementem warszawskiej tradycji i kalendarza miasta. Odgrywa ona kluczową rolę w budowaniu tożsamości miasta i utrzymaniu jego niematerialnego dziedzictwa.
Kwesta na Starych Powązkach jest organizowana nieprzerwanie od 1975 roku. Jej pomysłodawcą był Jerzy Waldorff. Głównym celem corocznej zbiórki jest zebranie funduszy na renowację kaplic, nagrobków i rzeźb znajdujących się na terenie jednej z najstarszych w kraju nekropolii.
Wprowadzenie kwesty powązkowskiej na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego jest wyrazem uznania dla kwestarzy i innych wolontariuszy, którzy przez lata zaangażowani byli w kontynuację tej inicjatywy. To również radosna wiadomość dla setek tysięcy darczyńców, którzy w Dniu Wszystkich Świętych wspierają ochronę sztuki sepulkralnej na narodowej nekropoli – powiedział Marcin Święcicki, przewodniczący Komitetu Powązkowskiego.
Zbieranie funduszy na ochronę zabytkowych pomników na Powązkach to ważne wydarzenie dla tych, którzy biorą w nim udział, często razem z całymi rodzinami. Zarówno tradycja kwestowania, jak i przychodzenia, aby dokonać darowizny na renowację zabytków, jest przekazywana z pokolenia na pokolenie. Wśród kwestujących można spotkać znane osobistości – ludzi kultury, dziennikarzy czy sportowców.
Inspiracją dla innych miast stała się warszawska tradycja. Na jej wzór w kilkudziesięciu miastach Polski oraz zagranicą powstały podobne stowarzyszenia lub mniej formalne grupy.
Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego jest formą rejestru tradycji i praktyk przekazywanych z pokolenia na pokolenie, które spełniają definicję Konwencji UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W Polsce prowadzona jest od 2013 roku, a decyzje o wpisach podejmuje minister kultury.
Warszawę cechuje nie tylko architektura i urbanistyka – domy, ulice, place czy zieleń. Na jej niepowtarzalność wpływa także to, co niematerialne, co składa się na kulturową i duchową tkankę miasta, czyli właśnie kultywowane obyczaje i praktyki. Warszawa dostrzega wagę i kulturowe znaczenie niematerialnego dziedzictwa. Dlatego zachęcamy mieszkańców, aby stali się częścią warszawskich tradycji, które współtworzą więzi społeczne – mówi Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy.
W lutym 2020 roku prezydent Warszawy powołał przy Biurze Kultury Zespół ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego Warszawy. Zespół rekomenduje m.in. rozwiązania zapewniające realizację celów Konwencji UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego.