Kiedy w szkole pojawiają się trudne sytuacje, a uczniowie, rodzice lub nauczyciele nie wiedzą, jak skutecznie zadbać o swoje prawa, warto wiedzieć, do kogo zwrócić się po wsparcie. W Warszawie działa instytucja, która powstała po to, by właśnie w takich momentach pomagać – Warszawski Rzecznik Praw Uczniowskich. To rozwiązanie, z którego może korzystać cała społeczność szkolna, niezależnie od wieku czy pełnionej roli. Oto, jak funkcjonuje ten urząd i co oferuje mieszkańcom stolicy.
Rzecznik – dlaczego powstał i kto stoi na jego czele?
Warszawski Rzecznik Praw Uczniowskich rozpoczął działalność w 2022 roku, odpowiadając na sygnały płynące ze środowiska szkolnego. Jak pokazały badania przeprowadzone przez Młodzieżową Radę m.st. Warszawy, aż ponad 70% uczniów czuło, że potrzebuje takiego wsparcia w codziennym funkcjonowaniu szkoły. Inicjatywę powołania rzecznika wsparł prezydent miasta, Rafał Trzaskowski. Obecnie funkcję tę pełni Damian Jaworek, koncentrując się na promowaniu wartości demokratycznych, przeciwdziałaniu dyskryminacji oraz rzetelnym wyjaśnianiu praw uczniowskich. To osoba, do której można się zwrócić zarówno w przypadku poważnych problemów, jak i w codziennych sprawach szkolnych.
Jak rzecznika można spotkać w szkole?
Od września 2025 roku każdy uczeń, rodzic lub nauczyciel ma możliwość spotkania się z rzecznikiem osobiście. Cotygodniowe dyżury odbywają się w czwartki o godzinie 16:00 w Warszawskim Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń. Jeśli jednak komuś wygodniej rozmawiać w znanym sobie otoczeniu, można poprosić, by rzecznik przyjechał do danej szkoły – wystarczy ustalić to z dyrekcją placówki. Zarówno zgłoszenia na dyżury, jak i prośby o kontakt są przyjmowane mailowo i telefonicznie, co znacząco ułatwia dostęp do pomocy.
Na czym polega wsparcie WRPU?
Głównym celem działalności rzecznika jest ochrona praw ucznia oraz przeciwdziałanie zjawiskom wykluczenia czy dyskryminacji. Rzecznik nie tylko wyjaśnia, jak działa system szkolny, lecz także podejmuje interwencje, gdy ktoś czuje się niesprawiedliwie potraktowany. Wspólnie z nauczycielami, dyrektorami oraz rodzicami stara się znaleźć konstruktywne rozwiązania nawet w trudnych sytuacjach. Szczególnie istotnym elementem działalności WRPU jest organizowanie szkoleń, debat i inicjatyw edukacyjnych – to okazja, by społeczność szkolna zyskała praktyczną wiedzę na temat przysługujących uczniom praw oraz skutecznych sposobów ich egzekwowania.
Kto pomaga rzecznikowi?
Choć rzecznik jest twarzą instytucji, nie działa sam. W pracę włączają się eksperci z różnych obszarów edukacji, przedstawiciele urzędów, a także członkowie Młodzieżowej Rady Warszawy. Dzięki ich współpracy Warszawskie Debaty o Prawach Uczniowskich czy projekty skierowane do samorządów uczniowskich mają szansę na rzeczywisty wpływ na życie szkolne w stolicy. Ten zespół specjalistów zapewnia szerokie spojrzenie na pojawiające się problemy i daje możliwość podejmowania kompleksowych działań.
Z czym najczęściej zwracają się uczniowie?
Do WRPU trafiają przede wszystkim pytania o system oceniania, korzystanie z telefonów na terenie szkoły oraz wymagania dotyczące wyglądu. Warto wiedzieć, że regulamin oceniania ustalany jest przez radę pedagogiczną i obowiązuje wszystkich uczniów. Rzecznik pomaga zrozumieć te zasady, a w przypadkach wątpliwych lub spornej interpretacji – wyjaśnia, jak je poprawnie stosować. Takie wsparcie daje uczniom i rodzicom pewność, że ich sprawa zostanie potraktowana poważnie, a w razie potrzeby – odpowiednio rozstrzygnięta.
Dlaczego warto korzystać z pomocy WRPU?
Rzecznik Praw Uczniowskich to realna pomoc dla każdego, kto czuje, że w szkole napotyka na trudności związane z przestrzeganiem praw, relacjami czy zasadami panującymi w placówce. Dzięki systematycznym dyżurom, współpracy ze szkołami oraz szerokiemu wsparciu ekspertów, WRPU jest miejscem, gdzie nie tylko można liczyć na interwencję, ale również uzyskać praktyczną wiedzę i wsparcie na przyszłość. Dla warszawskich uczniów, ich rodzin oraz nauczycieli to pewność, że w razie problemów nie są sami – mają do kogo się zwrócić, a ich głos zostanie usłyszany.