Warszawski ratusz zawarł sojusz z ekspertami naukowymi, wspólnie planując strategie, które mają pozytywnie wpłynąć na jakość życia mieszkańców stolicy. W ramach tych działań miasto kieruje środki na rozwój nowatorskiej infrastruktury medycznej oraz zakup zaawansowanego sprzętu do diagnozy i leczenia. Ponadto, stolica Polski oferuje szereg programów profilaktycznych i ochrony zdrowia zupełnie bezpłatnie. Szczególny nacisk kładzie na poprawę zdrowia psychicznego młodszych pokoleń.
Pragniemy przypomnieć, że w 2023 roku Warszawa dołączyła do globalnej sieci Partnership for Healthy Cities, skupiającej ponad 70 metropolii z całego świata, które dążą do podniesienia standardów zdrowotnych swoich mieszkańców. Najważniejszym partnerem naukowym warszawskiego ratusza jest Warszawski Uniwersytet Medyczny (WUM).
Konferencja poświęcona zdrowiu mieszkańców stolicy
W piątek, 28 marca 2025 roku, w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym WUM odbyła się konferencja zatytułowana „Zdrowa Warszawa, zdrowa społeczność – jak wykorzystać potencjał danych o zdrowiu mieszkańców?”. Wydarzenie to, zorganizowane we współpracy z miastem Warszawa i Uniwersytetem Medycznym, stanowiło konkretne przełożenie na praktykę porozumienia o współpracy podpisanego dwa lata wcześniej.
Organizatorzy konferencji podkreślali, że stolica Polski, jako dynamicznie rozwijająca się metropolia, stawia czoła licznych wyzwaniom zdrowotnym. Przekonują, że te wyzwania można pomyślnie przekuć w sukces dzięki działaniom opartym na solidnych danych, dogłębnych analizach oraz intersektoralnej kooperacji.
W obrębie stolicy działa wiele placówek medycznych, które są tworzone przez instytucje edukacyjne wyższego szczebla, administrację państwową (na przykład MSWiA czy MON), sejmik województwa mazowieckiego oraz prywatne podmioty.
Ochrona zdrowia jest niewątpliwie priorytetowym zadaniem państwa. Miasto stołeczne Warszawa ma jednak unikalną pozycję, ponieważ może aktywnie uczestniczyć w procesie zabezpieczania potrzeb zdrowotnych swoich obywateli. Dysponujemy aż dziesięcioma szpitalami miejskimi oraz ponad 120 przychodniami, którym dostarczamy finansowe wsparcie na rozwój infrastruktury. Ponadto, realizujemy wiele programów profilaktycznych i ochrony zdrowia – podkreślała Renata Kaznowska, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy podczas konferencji na terenie WUM.
– W tym roku na ochronę zdrowia przeznaczamy aż 238 mln zł. Dodatkowo 4 miejskie szpitale otrzymają znaczące wsparcie z Krajowego Planu Odbudowy – ponad 216 mln zł na poprawę jakości świadczeń onkologicznych. A to dopiero początek, bo w ciągu najbliższych pięciu lat planujemy zainwestować w zdrowie warszawiaków i warszawianek aż 800 mln zł. Wiemy jednak, że zdrowie mieszkańców wymaga czegoś więcej niż finansowania – wymaga spojrzenia w przyszłość, dostosowania działań do dynamicznych zmian demograficznych oraz szybkiego reagowania na nowe zagrożenia. Te wyzwania wymagają od nas nie tylko środków finansowych, ale także wiedzy eksperckiej, rzetelnych danych i trafnych decyzji opartych na dowodach naukowych – dodała wiceprezydentka.
Wykorzystanie danych o zdrowiu mieszkańców
Podczas piątkowej konferencji miały miejsce trzy debaty eksperckie, podczas których poruszano m.in. temat zdrowia psychicznego mieszkańców, a także wpływu środowiska i jakości przestrzeni publicznych na dobrostan populacji. Dyskutowano o wyzwaniach stojących przed systemem zdrowia w obliczu rosnącej liczby zachorowań na cukrzycę, nowotwory i choroby układu krążenia; osobny panel poświęcono możliwości budowy spójnego ekosystemu danych zdrowotnych w mieście. Uczestnicy konferencji zgodnie podkreślali, że tworzenie miejskiej polityki zdrowotnej opartej na danych, nie tylko wspiera bardziej efektywne działania, ale także umożliwia reagowanie na lokalne potrzeby zdrowotne w czasie rzeczywistym.
Szczególną uwagę zwrócono na zaprezentowany model oceny stanu zdrowia mieszkańców, oparty na analizie danych rejestrowych pochodzących z zasobów Narodowego Funduszu Zdrowia. W pilotażowym raporcie opracowywanym przez interdyscyplinarny zespół ekspercki zidentyfikowano również największe wyzwania, m.in. gwałtowny wzrost przypadków otyłości i cukrzycy oraz pogarszający się stan zdrowia psychicznego młodzieży i młodych dorosłych.
W trakcie debat podkreślano znaczenie systematycznego zbierania i analizowania danych jako podstawy skutecznego planowania zdrowia publicznego. Eksperci wskazywali na rosnącą potrzebę łącznia danych epidemicznych, środowiskowych i demograficznych, aby m.in. skuteczniej reagować na lokalne potrzeby. Istotną cechą zaproponowanego modelu jest możliwość jego wykorzystania przez inne polskie samorządy.
Konferencja zakończyła się zapowiedzią kontynuacji wspólnych działań miasta i WUM w ramach kolejnych etapów projektu.
Priorytet na zdrowie psychiczne
Dobrostan psychiczny mieszkańców miast staje się jednym z kluczowych elementów ochrony zdrowia, dlatego Warszawa wdraża szereg inicjatyw w tym obszarze. Działania te obejmują zarówno programy promocji zdrowia, które zapewniają dostęp do specjalistycznej pomocy, edukację oraz wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego, a także zwiększanie świadomości społecznej i przeciwdziałanie stygmatyzacji problemów psychicznych – wylicza Jarosław Jóźwiak, przewodniczący Komisji Zdrowia Rady m.st. Warszawy.
Główne działania miasta w kwestii ochrony zdrowia psychicznego
Do najważniejszych działań miasta w kwestii ochrony zdrowia psychicznego należą m.in.:
- Warszawski Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2024-2030 – Celem programu jest promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym, a także zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy, niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. Program uwzględnia również istotne zadania wspierające zdrowie psychiczne – ze sfery polityki społecznej, edukacji i zatrudnienia.
- Programy promocji zdrowia – Z myślą o dzieciach i młodzieży Warszawa finansuje nieodpłatne zajęcia dla uczniów i uczennic szkół podstawowych organizowane w miejskich przychodniach. W ramach programu zaplanowano spotkania dla dzieci i młodzieży z trudności w interakcjach społecznych, tj. problemy w nawiązywaniu kontaktów, trudności w panowaniu nad emocjami, nieśmiałość, kłopoty w adaptacji do nowych sytuacji i inne trudności, w tym również zaburzenia ze spektrum autyzmu i ADHD.
- Warszawski Tydzień Zdrowia Psychicznego – Od 4 do 12 kwietnia, stołeczny ratusz we współpracy z miejskimi poradniami, placówkami medycznymi i poradniami psychologiczno-pedagogicznymi zaplanował szereg spotkań poświęconych najczęstszym problemom zdrowia psychicznego młodych.
- Projekt grantów dla lekarzy, którzy zdecydują się na szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży – W obliczu rosnącego zapotrzebowania na specjalistów w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży Warszawa podejmuje działania mające na celu zachęcenie lekarzy do wyboru tej ścieżki zawodowej.
Bezpłatne programy zdrowotne dla mieszkańców Warszawy
Mieszkanki i mieszkańcy Warszawy mogą korzystać z szeregu darmowych programów zdrowotnych, w tym z bezpłatnych szkół rodzenia, warsztatów edukacyjnych i zajęć aktywności fizycznej w ramach „Aktywnego Seniora”, profilaktyce osteoporozy, bezpłatnych badań słuchu u dzieci w szkołach podstawowych, zajęć profilaktyki nadciśnienia tętniczego dla młodzieży w wieku 18-19 lat czy przeciwdziałaniu nadwadze i otyłości wśród dzieci.