Właśnie rusza z pełną parą największa i najbardziej zaawansowana technologicznie zajezdnia tramwajowa, zlokalizowana na warszawskim Annopolu. Ten ekologiczny obiekt, który docelowo pomieści 152 pojazdy, stanowi kluczowy element ekspansji warszawskiej sieci komunikacji szynowej. Projekt ten został sfinansowany częściowo ze środków unijnych.
Zaledwie wczoraj wieczorem powróciłem z Brukseli. Podkreślam to z dwóch powodów: po pierwsze, dlatego że sprawczość jest kluczowa, a od początku naszym priorytetem jest pozyskiwanie funduszy unijnych dla Warszawy i Polski. Ta zajezdnia tramwajowa, w której właśnie przebywamy, to doskonały przykład efektywności takiego podejścia – prawie 80% kosztów tej inwestycji zostało pokrytych przez Unię Europejską. Po drugie, chciałbym podkreślić, że obiekt ten nie tylko jest nowoczesny, ale także ekologiczny. To nie są puste hasła – są to konkretne rozwiązania, które przynoszą korzyści mieszkańcom stolicy – mówił na konferencji prasowej Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy.
Nowa zajezdnia na Annopolu zajmuje niemal 12 hektarów. Zbudowano tam 16 km jednotorowej trasy tramwajowej i ułożono sto zwrotnic. W 14 budynkach na terenie obiektu tramwaje są serwisowane, naprawiane, malowane i czyszczone. Dodatkowo obiekt jest częściowo zasilany z odnawialnych źródeł energii i obsadzony roślinnością, co podkreśla jego ekologiczny charakter.
W ramach tej kampanii wiele mówimy o komunikacji i wykluczeniu transportowym. Dla nas, jako mieszkańców Warszawy, to kluczowe kwestie. Z tego powodu dokładamy wszelkich starań, aby zapewnić jak najlepsze połączenia między wszystkimi dzielnicami naszego miasta. Aby jednak rozmawiać o inwestycjach w publiczny transport i problemach takich jak wykluczenie transportowe, trzeba mieć doświadczenie – a my to doświadczenie zdobywamy tutaj, w stolicy. Warszawa jest doskonałym przykładem tego, jak skutecznie pozyskiwać i wydawać unijne fundusze. Co więcej, dzięki inwestycjom takim jak ta zajezdnia na Annopolu, tworzymy też nowe miejsca pracy – dodał prezydent Warszawy.
Budowa nowej zajezdni jest finansowana z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) w ramach projektu „Budowa trasy tramwajowej do Wilanowa wraz z zakupem taboru i infrastrukturą towarzyszącą – Faza II”. Łączna wartość dofinansowania dla wszystkich zadań realizowanych w ramach tego projektu wynosi 900 mln zł.
Zajezdnia Annopol to przede wszystkim miejsce pracy naszych pracowników, którzy każdego dnia wysyłają na ulice sprawne i bezpieczne tramwaje, zapewniając niezawodne połączenia dla warszawian. Wyposażyliśmy ten obiekt w nowoczesną myjnię i lakiernię, a dzięki ogromnej powierzchni pod zadaszeniem jesteśmy w stanie pomieścić 152 tramwaje o długości 33 metrów, co znacznie wydłuża ich żywotność – powiedziała Małgorzata Kaleta, członek zarządu Tramwajów Warszawskich ds. prawno-finansowych.
Gdy zajezdnia będzie w pełni operacyjna, pracować tam będzie aż 430 osób. Obecnie zatrudnienie w obiekcie znalazło już 190 pracowników.
29 października z nowej zajezdni wyjechały pierwsze 25 tramwajów – w dniu otwarcia nowej trasy do Wilanowa. Obecnie do obiektu przypisanych jest 38 ekip, które obsługują głównie pobliskie linie tramwajowe (1, 3, 4 i 25). Bez tej nowej zajezdni Tramwaje Warszawskie nie byłyby w stanie obsłużyć zwiększonej liczby pojazdów – po otwarciu trasy do Wilanowa na tory codziennie wyrusza teraz rekordowa liczba 456 tramwajów (o 29 więcej niż przed oddaniem nowej trasy).
W tej chwili trwa stopniowy rozruch obiektu oraz szkolenia pracowników. Zgodnie z planem, pełne uruchomienie zajezdni ma nastąpić w I kwartale 2025 roku.
Zajezdnia Annopol znajduje się pod symbolicznym adresem ul. Warszawskich Tramwajarzy 5. Zarządza nią inteligentny system, który identyfikuje każdy wjeżdżający i wyjeżdżający tramwaj. Sterowanie zwrotnicami i semaforami odbywa się automatycznie, bez udziału motorniczych – zdalnie przestawiane jest ponad 70% zwrotnic.
Duży nacisk położono na ekologię. Oprócz pomp ciepła i paneli słonecznych, w specjalnych zbiornikach zbierana jest deszczówka, która jest wykorzystywana do celów gospodarczych – spłukiwania toalet, mycia pojazdów oraz podlewania zieleni.
Powierzchnia biologicznie czynna wynosi ponad 24 tys. m kw., co stanowi około 20% terenu zajezdni (roślinność wertykalna na elewacjach pięciu budynków, obsadzenie ekranów akustycznych, torowisko z zieloną zabudową na odcinku dojazdowym do zajezdni, nasadzenia zieleni).
Ostatnio otwartą zajezdnią tramwajową była R-4 Żoliborz na Bielanach – otworzono ją w 1963 roku. W latach 60. XX wieku planowano budowę kolejnej zajezdni – właśnie na Annopolu. Ostatecznie jednak koncepcję tę odłożono z uwagi na zmianę założeń dotyczących obsługi komunikacyjnej stolicy i likwidację niektórych tras tramwajowych (m.in. na Żelaznej, Powązkowskiej, Radzymińskiej, na Młociny czy do Wilanowa).
W ostatnich latach obserwujemy prawdziwy renesans komunikacji tramwajowej, czego dowodem może być chociażby nowa zajezdnia na Annopolu. Tramwaje Warszawskie podpisały umowę na projekt i budowę nowej zajezdni pod koniec 2021 roku. Wykonawcą zostało konsorcjum firm ZUE i Yörük Yapi Inşaat. Aktualna wartość kontraktu wynosi 715,8 mln zł brutto.
Rok 2024 był dla warszawskich tramwajów szczególny: oprócz nowej zajezdni otworzono trzy nowe trasy tramwajowe o łącznej długości ponad 10 km. Najdłuższy odcinek – do Wilanowa o długości około 6,5 km – oddano do użytku pod koniec października. To najdłuższa trasa tramwajowa, jaką uruchomiono w Warszawie od lat 50. ubiegłego wieku.