30 czerwca 2025 roku w Sądzie Okręgowym Warszawa-Praga zapadła przełomowa decyzja dotycząca wskaźnika WIBOR, która może mieć istotne konsekwencje dla kredytobiorców w Polsce. Sąd zdecydował się skierować pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, co podkreśla wagę tego zagadnienia. Sprawa, rozpatrywana pod numerem sygnatury II C 1440/24, jest prowadzona przez Beata Strzyżowską, radcę prawnego wspierającego kredytobiorców.
Podłoże konfliktu prawnego
Wszystko zaczęło się od wniosku konsumentów, którzy chcieli unieważnić tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty z 2018 roku. Kredytobiorcy, z różnych powodów prawnych i finansowych, nie mieli możliwości skutecznego zaskarżenia tego nakazu w odpowiednim czasie. Bank PKO BP S.A. wykorzystał tę sytuację do wszczęcia postępowania egzekucyjnego, co zmusiło konsumentów do podjęcia kroków prawnych.
Argumenty przedstawione w pozwie
W pozwie podniesiono, że sąd, który wydał nakaz zapłaty, nie dokonał analizy umowy kredytowej pod kątem niedozwolonych zapisów. Kredytodawca nie wywiązał się z obowiązku dostarczenia pełnej informacji, co utrudniło kredytobiorcom zrozumienie finansowych skutków umowy. Konsumenci byli w sytuacji, gdzie nie mieli możliwości negocjacji warunków umowy, co podniosło wątpliwości co do jej uczciwości.
Znaczenie skierowania pytań do TSUE
Decyzja o przesłaniu pytań prejudycjalnych do TSUE ma na celu wyjaśnienie niejasności związanych z interpretacją przepisów unijnych. Trybunał będzie musiał rozstrzygnąć, co może mieć wpływ nie tylko na tę sprawę, ale i na inne, w których nakazy zapłaty są wykorzystywane przeciwko konsumentom.
Analiza ważności umowy kredytowej
Sąd ocenia, czy pomimo decyzji o nakazie zapłaty, można ponownie zbadać umowę kredytową pod kątem jej uczciwości. Kluczowe jest, czy w umowie występowały nieuczciwe klauzule, które mogłyby prowadzić do jej unieważnienia.
Problematyka związana z WIBOR-em
WIBOR stał się centralnym punktem dyskusji, ponieważ wpływa na oprocentowanie kredytów. Sąd chce, by TSUE wyjaśnił, czy mechanizm ustalania WIBOR-u jest na tyle przejrzysty, by chronić konsumentów.
Możliwe skutki wykluczenia WIBOR-u
Jeśli WIBOR zostanie usunięty z umowy, mogą nastąpić poważne zmiany. Istnieje możliwość, że umowy będą kontynuowane przy stałej marży banku, lub że cała klauzula dotycząca oprocentowania zostanie wyeliminowana, co może prowadzić do unieważnienia umowy.
Wpływ sporów o WIBOR na prawa konsumentów
Dyskusje o WIBOR-ze są kluczowe dla ochrony konsumentów w kontekście umów finansowych. Wynik tej sprawy może zmienić przyszłe orzecznictwo polskich sądów, uwzględniając zgodność z prawem Unii Europejskiej, co podkreśla znaczenie tej sprawy nie tylko lokalnie, ale również na poziomie międzynarodowym.